Podobne
- Strona startowa
- Psychosis and Spirituality Consolidating the New Paradigm ed by Isabel Clarke 2nd Edn (2010)
- Brzezińska Anna Wykłady z psychologii rozwoju człowieka w pełnym cyklu życia
- Zen and the Heart of Psychotherapy by Robert Rosenbaum PhD 1st Edn
- (eBook) James, William The Principles of Psychology Vol. I
- Stephen King Marzenia i koszmary 2 (2)
- McCaffrey Anne Niebiosa Pern (SCAN dal 1040)
- Silverberg Robert Valentine Po
- linuxadm (9)
- Nancy Kress Zebracy na koniach
- Rice Anne Godzina czarownic Tom 2 (2)
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- alba.xlx.pl
Cytat
Do celu tam się wysiada. Lec Stanisław Jerzy (pierw. de Tusch-Letz, 1909-1966)
A bogowie grają w kości i nie pytają wcale czy chcesz przyłączyć się do gry (. . . ) Bogowie kpią sobie z twojego poukładanego życia (. . . ) nie przejmują się zbytnio ani naszymi planami na przyszłość ani oczekiwaniami. Gdzieś we wszechświecie rzucają kości i przypadkiem wypada twoja kolej. I odtąd zwyciężyć lub przegrać - to tylko kwestia szczęścia. Borys Pasternak
Idąc po kurzych jajach nie podskakuj. Przysłowie szkockie
I Herkules nie poradzi przeciwko wielu.
Dialog półinteligentów równa się monologowi ćwierćinteligenta. Stanisław Jerzy Lec (pierw. de Tusch - Letz, 1909-1966)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.To samo dotyczy osób dorosłych świadomość, żespieszymy innym z pomocą, aby otrzymać nagrodę, niszczynasze pojęcie o samych sobie jako o jednostkachaltruistycznych i bezinteresownych (Batson, Coke, Jasnoski,Hanson, 1979; Uranowitz, 1975).Zgubny wpływ nagródpodobny jest do efektu nadmiernego uzasadnienia, któryomówiliśmy w rozdziale 6.Przywiązywanie zbyt dużej wagi donagradzania ludzi za prezentowane zachowania powoduje, żeuzyskują oni przekonanie, iż czynią tak a nie inaczej, abyuzyskać jakąś rekompensatę.Redukuje to wewnętrzne dążeniedo dalszego przejawiania nagradzanego zachowania.Całatajemnica sprowadza się do tego, aby zachęcać dzieci dodziałań altruistycznych, ale z wyczuciem je nagradzać.Jednymze sposobów realizacji tego założenia jest powtarzanie ilekroć zauważymy, że komuś udzieliły pomocy iż zrobiły to,bo są życzliwe i troszczą się o innych.Takie komentarzesprzyjają wyrobieniu u dzieci przekonania, że są osobamialtruistycznymi.Skłonne będą one w przyszłości udzielać innympomocy, nawet jeśli nie spodziewają się w związku z tymżadnych korzyści (Grusec, Kuczynski, Rushton, Simutis, 1979).Innym sposobem rozwijania altruizmu we własnych dzieciachjest prezentowanie własnych zachowań prospołecznych.Dzieciczęsto naśladują zachowania zaobserwowane u innych, codotyczy także aktów altruistycznych (Dodge, 1984; Mussen,Eisenberg-Berg, 1977).Dzieci, które widzą pomocne działaniarodziców (np.ich społeczną pracę na rzecz bezdomnych),utwierdzą w sobie przekonanie o ważności i słuszności takichdziałań.Wywiady przeprowadzane z ludzmi, którzy czyniliwspaniałe gesty z myślą o innych, jak na przykład chrześcijaniepomagający %7łydom w ucieczce z Niemiec w czasie drugiejwojny światowej czy obrońcy praw człowieka dowodzą, żerodzice tych osób byli zaangażowani w pomoc innym (London,1973; Rosenhan, 1970).Dzieci, oprócz swoich rodziców,naśladują także innych dorosłych.Wzorem mogą być dla nichnauczyciele, krewni, a nawet osoby prezentowane w telewizji.J.Philippe Rushton (1975) dowiódł tego w badaniu dzieci w wiekuszkolnym.Zaaranżował z udziałem tych dzieci grę w kręgle.Wtrakcie gry uczestnicy zdobywali bony, które mogły byćnastępnie wymienione na nagrody lub ofiarowanepotrzebującemu chłopcu o imieniu Bobby (w ramach fundacjiRatujmy Dzieci).Przed rozpoczęciem gry dzieci obserwowały grę dorosłych, których przedstawiono jako mających wprzyszłości objąć stanowiska nauczycieli w ich szkole.Wpierwszym przypadku dorośli zatrzymali dla siebie wszystkiewygrane bony i odmówili ofiarowania ich dla Bobby'ego.Wdrugim dorośli zabrali połowę z uzyskanych bonów, a resztęprzeznaczyli dla Bobby'ęgo.Pózniej dzieci same grały w kręgle,a badacze przyglądali się, co zrobią z wygranymi bonami.Dzieci, które przyglądały się hojnym dorosłym, gotowympodzielić się wygraną z potrzebującym chłopcem, były bardziejskłonne zrezygnować z części swoich bonów.Czy zaskakuje cięten wynik? Prawdopodobnie nie.Dzieci widzące, jak doroślipozbywają się swoich nagród na rzecz Bobby'ego, mogłyodczuwać presję, aby uczynić to samo, nawet jeśli wcale niemiały na to ochoty.Nie wiadomo, czy dorośli uczyli dziecialtruizmu, czy po prostu sprawili, że w opisanej sytuacji było imbardzo trudno zachować się egoistycznie.Czy pamiętasz, jakktoś prosił cię o ofiarowanie pewnej sumy pieniędzy,powiedzmy na kupienie znajomemu wspólnego prezentu?Nawet, jeśli faktycznie nie chciałeś przyłączyć się do tejinicjatywy, to jeśli wszyscy pozostali ofiarowali składki,prawdopodobnie poczułeś się pod presją, aby dołożyć parędolarów.Rushton (1975) przeprowadził drugą fazęeksperymentu, aby udowodnić, że u dzieci, które obserwowałyhojność dorosłych, kształtuje się bardziej trwałe nastawieniealtruistyczne.Po upływie dwóch miesięcy od pierwszej częścieksperymentu dzieci udały się wraz z innym prowadzącym, abygrać w kręgle.Tym razem postawiono je przed wyborem: zabrania wygranych bonów lub ofiarowania ich na fundację narzecz głodujących dzieci w Azji.Dzieci, które dwa miesiąceprzedtem były świadkami oddawania przez dorosłych swychbonów dla Bobby'ego, teraz przeznaczały więcej własnychbonów na fundację niż te, które poprzednio przyglądały siędorosłym zatrzymującym wszystkie zdobyte bony.Daje topodstawę, aby przypuszczać, że altruizm pod wpływemobserwacji zachowania dorosłych stał się dla części z nichwartością samą w sobie.Dlatego parę tygodni pózniej, w nowejsytuacji, gdy żaden wzór zachowania nie był dostępny,postąpiły one tak wielkodusznie.osobowość altruistyczna: osobowość, którą charakteryzujetendencja do udzielania pomocy innym osobomDzieci są dobrymi naśladowcami i na podstawie obserwacjiinnych szybko się uczą, jakie zachowania są cenione ipożądane.Czy ten rodzaj modelowania ogranicza się tylko dozachowania prospołecznego? Może nurtuje cię pytanie, czydzieci naśladują również zachowania agresywne i brutalne,których przykładów dostarczają im ich ulubione postacitelewizyjne? W następnym rozdziale zobaczymy, że częstomamy także do czynienia z takim rodzajem modelowania.Czy tylko osobowość.Jak stwierdziliśmy wyżej, rodzice i innidorośli mają wpływ na wykształcenie się w dziecku nastawieniaaltruistycznego.Powinniśmy jednak być ostrożni z wyciąganiem z tego faktu zbyt pochopnych wniosków.Rzeczywiście, niektóreosoby w większym stopniu niż inni nauczyły się altruizmu.Wszyscy na pewno znamy osoby niezmiennie gotowe spieszyć zpomocą, tak jak na przykład nasza świątobliwa ciocia Sarah,zawsze przedkładająca potrzeby innych nad swoje własne, lubnasz kuzyn Tom, który właśnie przyłączył się do KorpusuPokoju.Jednak nie oznacza to, że na podstawie tego, jak dalecealtruistyczna osobowością jednostka dysponuje, potrafimyprzewidzieć jej gotowość przyjścia komuś z pomocą.Gdyby całatajemnica sprowadzała się do altruistycznej osobowości,moglibyśmy podzielić ludzi na dwa typy: typ pomagający,regularnie wspierający innych bez względu na sytuację oraz typegoistyczny, który ma zwyczaj chować głowę w piasek, gdy innipotrzebują pomocy.Jednak, jak zauważyliśmy w rozdziale l,osobowość nie stanowi jedynej determinanty ludzkichzachowań.Jak stwierdzają psychologowie, aby zrozumiećludzkie postępowanie, musimy uwzględnić presję sytuacyjną,której ludzie podlegają.Wtedy możemy przewidywać, na ile wokreślonych sytuacjach będą skłonni zachowywać sięaltruistycznie.Przypatrzmy się klasycznemu badaniuprzeprowadzonemu przez Hugh Hartshorne'a i Marka Maya(1929), którym objętych zostało 10 000 uczniów szkołypodstawowej i średniej.Starano się w nim określić, jak będązachowywać się uczniowie w różnych sytuacjach stwarzającychpotencjalną szansę udzielenia komuś pomocy: czy zgodzą sięzorganizować zbiórkę książek i obrazków dla dzieciprzebywających w szpitalu, ofiarować pieniądze na cel dobroczynny, przygotować upominki dla biednych dzieci? Jeślirzeczywiście o skłonności do działań altruistycznych decydujewyłącznie osobowość, to dzieci powinny zachowywać się wsposób bardzo spójny i konsekwentny w różnych sytuacjach
[ Pobierz całość w formacie PDF ]