Podobne
- Strona startowa
- Peter Charles Hoffer The Brave New World, A History of Early America Second Edition (2006)
- Historyczne Bitwy 130 Robert KÅ‚osowicz Inczhon Seul 1950 (2005)
- Kass Fleisher The Bear River Massacre and the Making of History (2004)
- Adams G.B. History of England From the Norman Conquest to the Death of John
- Mark W. Harris Historical Dictionary of Unitarian Universalism (2003)
- Alistair MacLean HMS Ulisses
- Chmielewska Joanna Zlota mucha.BLACK
- Erikson Steven Bramy Domu Umarlych
- Dickson Gordon R Smoczy rycerz t.2
- Swiadkowie Bozego Milosierdzia
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- wiolkaszka.pev.pl
Cytat
Do celu tam się wysiada. Lec Stanisław Jerzy (pierw. de Tusch-Letz, 1909-1966)
A bogowie grają w kości i nie pytają wcale czy chcesz przyłączyć się do gry (. . . ) Bogowie kpią sobie z twojego poukładanego życia (. . . ) nie przejmują się zbytnio ani naszymi planami na przyszłość ani oczekiwaniami. Gdzieś we wszechświecie rzucają kości i przypadkiem wypada twoja kolej. I odtąd zwyciężyć lub przegrać - to tylko kwestia szczęścia. Borys Pasternak
Idąc po kurzych jajach nie podskakuj. Przysłowie szkockie
I Herkules nie poradzi przeciwko wielu.
Dialog półinteligentów równa się monologowi ćwierćinteligenta. Stanisław Jerzy Lec (pierw. de Tusch - Letz, 1909-1966)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Toteż dopewnego czasu wahaÅ‚ siÄ™ i nie podejmowaÅ‚ walki, a tylko ograniczaÅ‚ siÄ™ doutarczek.26.W koÅ„cu jednak wyczerpaÅ‚y siÄ™ zapasy żywnoÅ›ci i głód zaczÄ…Å‚ dokuczaćwojsku.Mimo to Scypion uważaÅ‚ za rzecz niegodnÄ… wycofać siÄ™ stamtÄ…d.ZÅ‚ożywszy ofiary zaraz potem Å›ciÄ…gnÄ…Å‚ wojska na miejsce, skÄ…d można byÅ‚o gosÅ‚yszeć, przybraÅ‚ znów minÄ™ i postawÄ™ jakby natchnionego przez boga iobwieÅ›ciÅ‚, że to samo bóstwo, co zwykle, nawiedziÅ‚o go i wzywa do uderzeniana nieprzyjaciół; trzeba wiÄ™c pokÅ‚adać ufność raczej w bogu, a nie w iloÅ›ciwojska, bo i w poprzednich walkach odnieÅ›li zwyciÄ™stwo dziÄ™ki pomocy bożej,a nie dziÄ™ki swej liczbie.By utwierdzić wiarÄ™ w swe sÅ‚owa, kazaÅ‚ wróżbitomwynieść na Å›rodek wnÄ™trznoÅ›ci zwierzÄ…t ofiarnych.MówiÄ…c to widzi kilkaprzelatujÄ…cych ptaków.Z miejsca wiÄ™c zrywa siÄ™ gwaÅ‚townie i z okrzykiem34W tekÅ›cie «Betyka», co jest nazwÄ… caÅ‚ej prowincji.Chodzi niewÄ…tpliwie o BekulÄ™, podktórÄ… w r.208 rozgromiony zostaÅ‚ Hazdrubal, ale nie syn Giskona, jakby z relacji wynikaÅ‚o,tylko syn Hamilkara, brat Hannibala.35ByÅ‚ to Hazdrubal, syn Giskona, bo Hazdrubal, brat Hannibala, po klÄ™sce pod BekulÄ…pociÄ…gnÄ…Å‚ do Italii, gdzie zginÄ…Å‚ w r.207.Opisane poniżej wydarzenia należą już do r.206.36U Polibiusza (XI 20, 1) miejscowość ta nazywa siÄ™ Ilipa (nad rzekÄ… Betis, poniżejKorduby), u Liwiusza (XXVIII 12, 14) Silpia, co jest zapewne bÅ‚Ä™dnÄ… wersjÄ… nazwy Ilipa.37Masynissa, wówczas dowódca posiÅ‚kowej jazdy numidyjskiej w sÅ‚użbie kartagiÅ„skiej,pózniej gÅ‚oÅ›ny król Numidii.38Gajusz Leliusz, przyjaciel Scypiona, legat i towarzysz jego zwyciÄ™stw w Hiszpanii iAfryce; pretor w r.196, konsul w r.190.39 Tj.ok.1800 m. 59wskazuje na nie i woÅ‚a, że to bogowie przysÅ‚ali mu i taki znak zwyciÄ™stwa.Jakby natchnieniem owÅ‚adniÄ™ty ruchami swego ciaÅ‚a niejako towarzyszyÅ‚ptakom, Å›ledzÄ…c je wzrokiem i woÅ‚ajÄ…c na nie.A razem z nim i caÅ‚e wojsko,zależnie od tego, czy tu, czy tam siÄ™ zwracaÅ‚, również siÄ™ obracaÅ‚o za jego wi-dzeniami i wszyscy byli podnieceni, jakby zwyciÄ™stwo już byÅ‚o gotowe.KiedyzaÅ› w peÅ‚ni osiÄ…gnÄ…Å‚ to, o co mu chodziÅ‚o, nie zwlekaÅ‚ i nie pozwoliÅ‚, by zapaÅ‚przeminÄ…Å‚, lecz jakby jeszcze byÅ‚ bożym natchnieniem owÅ‚adniÄ™ty, powiedziaÅ‚,że zaraz po tych znakach należy podjąć walkÄ™.KazaÅ‚ wiÄ™c wojsku pożywić siÄ™ iuzbroić, po czym niespodziewanie wyprowadziÅ‚ je do boju, zanim siÄ™ spo-strzegli nieprzyjaciele.Dowództwo nad jazdÄ… powierzyÅ‚ Sylanusowi40, nadpiechotÄ… Leliuszowi i Marcjuszowi.27.Hazdrubal, Magon i Masynissa, widzÄ…c nadciÄ…gajÄ…cego nagle przeciwnim Scypiona w odlegÅ‚oÅ›ci zaledwo 10 stadiów, poczÄ™li z poÅ›piechem,zamieszaniem i krzykiem zbroić swe wojsko, które nie zdoÅ‚aÅ‚o siÄ™ nawet jeszczeposilić.RównoczeÅ›nie przyszÅ‚o do starcia i piechoty, i konnicy, przy czym jazdarzymska wzięła górÄ™ dziÄ™ki zastosowaniu tego samego fortelu; nie zawracajÄ…cbowiem Å›cigali uporczywie Numidów, którzy byli przyzwyczajeni cofać siÄ™, byponownie uderzyć, a teraz skutkiem bliskoÅ›ci Å›cigajÄ…cych wcale już nie mogliużyć oszczepów.Piechota natomiast ciężko walczyÅ‚a skutkiem przewagi li-czebnej Libijczyków i przez caÅ‚y dzieÅ„ bliska byÅ‚a klÄ™ski.Nawet Scypion, któryuwijaÅ‚ siÄ™ miÄ™dzy nimi i zagrzewaÅ‚ ich do walki, nie zdoÅ‚aÅ‚ przywrócić porzÄ…dkuw szeregach, aż w koÅ„cu oddaÅ‚ swego konia sÅ‚użącemu i zabrawszy jakiemuśżoÅ‚nierzowi tarczÄ™ wypadÅ‚ sam jeden, tak jak byÅ‚, na pole miÄ™dzy obu wojskamiz okrzykiem: «Spieszcie z pomocÄ…, Rzymianie, waszemu Scypionowi, bo jest wniebezpieczeÅ„stwie».Dopiero wówczas najbliżsi widzÄ…c, w jakim siÄ™ znajdujeniebezpieczeÅ„stwie, a dalsi dowiadujÄ…c siÄ™ o tym, wszyscy w równej mierzeprzejÄ™ci wstydem i obawÄ… o wodza, uderzyli na nieprzyjaciół z krzykiem i furiÄ…,tak że Libijczycy nie wytrzymali natarcia, lecz rzucili siÄ™ do ucieczki, zwÅ‚aszczaże pod wieczór zaczęły ich zarazem opuszczać siÅ‚y skutkiem braku posiÅ‚ku;toteż w krótkim czasie urzÄ…dzono wówczas wÅ›ród nich wielkÄ… rzez.W tensposób zakoÅ„czyÅ‚a siÄ™ dla Scypiona ta bitwa pod KarmonÄ…, przez dÅ‚ugi czaswahajÄ…ca siÄ™ niebezpiecznie.Zginęło w niej 800 Rzymian, a 15000nieprzyjaciół.28.OdtÄ…d Libijczycy wycofywali siÄ™ ciÄ…gle z poÅ›piechem, a Scypion Å›cigaÅ‚ich, wyrzÄ…dzaÅ‚ im szkody i powodowaÅ‚ straty, ilekroć ich dopadÅ‚.Kiedy wkoÅ„cu zajÄ™li pewnÄ… umocnionÄ… miejscowość, gdzie byÅ‚o pod dostatkiem i wody,i żywnoÅ›ci, z koniecznoÅ›ci nie pozostaÅ‚o mu nic innego, jak podjąć oblężenie;ponieważ jednak spieszyÅ‚ do innych naglÄ…cych zajęć, pozostawiÅ‚ to zadanieSylanusowi,40Marek Juniusz Sylanus, b.pretor w r.212, wysÅ‚any w r.210 ze Scypionem jako legatjego do Hiszpanii. 60a sam podążyÅ‚ w inne strony Hiszpanii, aby je sobie podporzÄ…dkować.Aleoblegani przez Sylanusa Libijczycy znowu siÄ™ wycofali i przybywszy wreszcienad cieÅ›ninÄ™ przeprawili siÄ™ do Gades.Sylanus wyrzÄ…dziwszy im szkody, ilezdoÅ‚aÅ‚, zawróciÅ‚ do Scypiona do [Nowej] Kartaginy.Hazdrubala, syna Hamil-kara, który zbieraÅ‚ jeszcze wojsko nad Północnym Oceanem, wezwaÅ‚ brat jegoHannibal, aby czym prÄ™dzej wtargnÄ…Å‚ do Italii41.Aby ujść uwagi Scypiona,pociÄ…gnÄ…Å‚ Hazdrubal wzdÅ‚uż Północnego Oceanu i przez Pireneje wkroczyÅ‚ doGalii z najemnikami celtyberyjskimi, których zaciÄ…gnÄ…Å‚.W ten sposób zatemÅ›pieszyÅ‚ Hazdrubal do Italii, gdzie nic o tym nie wiedziano.29.Lucjusz42 po powrocie z Rzymu doniósÅ‚ Scypionowi, że Rzymianie wmieÅ›cie noszÄ… siÄ™ z myÅ›lÄ… wysÅ‚ania go jako wodza do Afryki.ByÅ‚o to od dawnajego najgorÄ™tszym pragnieniem, toteż spodziewajÄ…c siÄ™ jego speÅ‚nienia wysÅ‚aÅ‚do Afryki, do tamtejszego wÅ‚adcy Syfaksa, Leliusza z 5 okrÄ™tami; miaÅ‚ onzanieść mu dary, przypomnieć o przyjazni Scypionów i prosić, aby kiedy tamzjawiÄ… siÄ™ Rzymianie, z nimi współpracowaÅ‚.Jakoż Syfaks przyobiecaÅ‚ swÄ…pomoc, przyjÄ…Å‚ dary i ze swej strony posÅ‚aÅ‚ inne.KartagiÅ„czycy na wieść o tymwysÅ‚ali również poselstwo do Syfaksa w sprawie przymierza.Kiedy siÄ™ o tymScypion dowiedziaÅ‚, przykÅ‚adajÄ…c wielkÄ… wagÄ™ do tego, by pozyskać sobieSyfaksa przeciw KartagiÅ„czykom i upewnić siÄ™ co do niego, popÅ‚ynÄ…Å‚ do niegona dwóch okrÄ™tach razem z Leliuszem.30.Kiedy już miaÅ‚ lÄ…dować, posÅ‚owie KartagiÅ„czyków, którzy bawili jeszczeu Syfaksa, w tajemnicy wypÅ‚ynÄ™li przeciw nim z okrÄ™tami wojennymi, jakiemieli.Ale Scypion rozpiÄ…wszy żagle Å›miaÅ‚o ich wyminÄ…Å‚ i przybiÅ‚ do lÄ…du.Syfaks przyjÄ…Å‚ goÅ›cinnie i jednych, i drugich, ale ze Scypionem zawarÅ‚ po kry-jomu ukÅ‚ad i odprawiÅ‚ go z zapewnieniami wiernoÅ›ci.KartagiÅ„czyków zaÅ›,którzy znów przygotowywali puÅ‚apkÄ™ na Scypiona, zatrzymaÅ‚, dopóki nieznalazÅ‚ siÄ™ on bezpieczny na peÅ‚nym morzu.W tak wielkim niebezpieczeÅ„stwieznajdowaÅ‚ siÄ™ Scypion zarówno przy lÄ…dowaniu, jak i przy wyjezdzie!PowiadajÄ… nawet, że w czasie goÅ›ciny u Syfaksa Scypion spoczywaÅ‚ przy stolena tym samym Å‚ożu co Hazdrubal, który go o wiele rzeczy wypytywaÅ‚ i byÅ‚uderzony jego dostojnym obejÅ›ciem, tak że powiedziaÅ‚ do przyjaciół: «TenczÅ‚owiek budzi strach nie tylko w wojnie, ale i przy uczcie».31.W wojsku Magona podówczas peÅ‚nili jeszcze sÅ‚użbÄ™ jako najemnicyniektórzy Celtyberowie i Iberowie, których miasta przeszÅ‚y na stronÄ™ rzymskÄ….WiÄ™c Marcjusz uderzyÅ‚ na nich, wyciÄ…Å‚ ich 1500, pozostali zaÅ› uciekli przed nimdo swych miast
[ Pobierz całość w formacie PDF ]