Podobne
- Strona startowa
- Mroz Remigiusz Zaginiecie Remigiusz Mroz
- § Maylunas Andriej & Mironenko Siergiej Mikołaj II i Aleksandra. Nieznana korespondencja
- Ożarowski Aleksander Rosliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie
- Appian z Aleksandrii Historia Rzymska I XII
- Kroger Aleksander Ekspedycja Mikro (2)
- Trocki Lew Moje Zycie
- Jozef Flawiusz Wojna Zydowska (2)
- Kelly Cathy Czego ona chce
- Mysli Seneka
- Forsyth Frederick Negocjator (4)
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- myszkuj.opx.pl
Cytat
Do celu tam się wysiada. Lec Stanisław Jerzy (pierw. de Tusch-Letz, 1909-1966)
A bogowie grają w kości i nie pytają wcale czy chcesz przyłączyć się do gry (. . . ) Bogowie kpią sobie z twojego poukładanego życia (. . . ) nie przejmują się zbytnio ani naszymi planami na przyszłość ani oczekiwaniami. Gdzieś we wszechświecie rzucają kości i przypadkiem wypada twoja kolej. I odtąd zwyciężyć lub przegrać - to tylko kwestia szczęścia. Borys Pasternak
Idąc po kurzych jajach nie podskakuj. Przysłowie szkockie
I Herkules nie poradzi przeciwko wielu.
Dialog półinteligentów równa się monologowi ćwierćinteligenta. Stanisław Jerzy Lec (pierw. de Tusch - Letz, 1909-1966)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Piktografia? Hieroglify? Czy pismo sylabiczne? Jaki typ pisma występujew najstarszych tekstach Krety? O tym, że hieroglificzne pismo Krety nie jest zapisempiktograficznym, świadczy chociażby ten fakt, iż rozwinęło się z niego pismo sylabiczne - co183 jest możliwe jedynie w tym przypadku, jeśli przekazuje ono dzwięki mowy.Twierdzenienatomiast, że pisma w pełnym rozumieniu tego słowa na Krecie nie było, jest dzisiajabsurdalne - wystarczy powołać się na Ventrisa.Wątpliwe są racje i tych uczonych, którzytraktują hieroglificzne pismo Krety jako sylabiczne - przecież liczba różnych znaków (okołostu pięćdziesięciu) przy tak krótkich tekstach świadczy o tym, że obok znaków sylab istniałyrównież znaki na oznaczenie rdzeni wyrazów czy całych wyrazów.Oczywiście, kreteńskiepismo hieroglificzne rządzi się tymi samymi regułami, na podstawie których zbudowane sąwszystkie pozostałe pisma starożytnego Wschodu: pismo klinowe Międzyrzecza, hieroglifyEgiptu, luwijskie pismo hieroglificzne Anatolii, najstarsze pismo Indii.Pismo hieroglificzne jest pismem rozwiniętym.Oznacza to, że powinno ono posiadaćjakąś fazę wcześniejszą albo zostało zapożyczone od innych ludów - jeśli tak możnapowiedzieć - w formie gotowej .Zdaniem Pope a należy dać pierwszeństwo innej tezie:kreteńskie pismo hieroglificzne powstało i rozwinęło się nie na Krecie, zostało ono przezKreteńczyków, znakomitych żeglarzy, zapożyczone.Jeśli tak jest naprawdę, należy szukać w okolicach Krety pisma, którego znaki byłybynie tylko podobne do kreteńskich znaków rysunkowych, ale i byłyby od nich starsze, a więcliczyłyby ponad cztery tysiące lat.Zdaniem Pope a pierwowzorem kreteńskiego pismarysunkowego (nazywa go egejskim) mogło być najstarsze pismo sumerskie, które znamy wewszystkich fazach jego rozwoju, albo najstarsze pismo elamickie.Wiek pisma protosumerskiego i protoelamickiego jest o dobre tysiąc lat starszy odnajwcześniejszych zabytków pisma Krety.No i dość daleko jest od królestwa Minosa dodoliny Tygrysu i Eufratu, a jeszcze dalej do gór Elamu; Kreteńczycy dokonywali dalekichwypraw morskich, wypływali na wody Atlantyku.Jednakże dostać się drogą morską doSumeru mogli jedynie poprzez Zatokę Perską.By to osiągnąć, musieliby opłynąć całą Afrykę- a takie przedsięwzięcie, którego dokonali po tysiącleciach Fenicjanie, nawet przy wysokichumiejętnościach żeglarskich Kreteńczyków nie było możliwe w II, a tym bardziejw III tysiącleciu p.n.e.Dodać trzeba również, że i podobieństwo między znakami sumerskimii kreteńskimi jest niewielkie.Dużo większe podobieństwo występuje między znakami kreteńskimi i hieroglifamiegipskimi.Wielu uczonych jest zdania, że Kreteńczycy zapożyczyli system pisma u Egipcjan- na dobrą sprawę między Kretą a krajem piramid istniały od dawna związki handlowei kulturalne, a pismo egipskie jest o dobre tysiąc lat starsze od kreteńskiego.W danymprzypadku ani historia kultury, ani chronologia nie jest sprzeczna z tą hipotezą.Niektórzyzwolennicy hipotezy egipskiej idą jeszcze dalej i głoszą, że od egipskich hieroglifów184 wywodzą się nie tylko znaki kreteńskiego pisma rysunkowego, ale również sylabiczne znakipism linearnych A i B.Oczywiście są to przypuszczenia dość ryzykowne - pisma linearne A i B, wnoszącz posiadanych informacji, pochodzą od pisma rysunkowego Krety i nie posiadają cechpodobieństwa z hieroglifami egipskimi.Wątpliwy jest również adres egipski dawnegopisma kreteńskiego.Jego znaki rysunkowe posiadają bezpośredni związek z obyczajamii religią minojskiej Krety, niektóre z tych znaków przedstawiają narzędzia rolnicze używanena Wyspie, a nie w Egipcie, widzimy więc okręty kreteńskie, a nie egipskie itd.Rozsądniejjest mimo wszystko założyć, że pismo kreteńskie jest pochodzenia lokalnego, rozwinęło sięz piktografii - z języka rysunków - wówczas, gdy na Krecie zrodziła się wysoka cywilizacjai powstało państwo, którego istnienie nie byłoby możliwe bez pisma.Nie można pominąć milczeniem faktu, iż między kreteńskim pismem rysunkowymi hieroglifami Azji Mniejszej, o których już wspominaliśmy, istnieje określone podobieństwo.Nie może ono jednak być poczytane za dowód anatolijskiego pochodzenia pismaKreteńczyków: luwijskie hieroglify Anatolii są młodsze.Bardziej prawdopodobna jestsugestia odwrotna - pisma Azji Mniejszej mogły powstać pod wpływem Kreteńczyków bądzteż bezpośrednio zawiezli je do Anatolii Kreteńczycy (ich kolonie znajdowały się w AzjiMniejszej).Możliwe jest jeszcze jedno wyjaśnienie podobieństwa hieroglifów kreteńskichi luwijskich, choć równie sporne: obydwa systemy pisma rozwinęły się z jednego zródłapiktograficznego - bardzo stare związki między Egeą i Anatolią potwierdzają archeolodzyi antropolodzy.Plemiona neolityczne, zamieszkujące Kretę, Półwysep Bałkański i wybrzeżeAzji Mniejszej, posiadały bądz ten sam, bądz pokrewny system znaków piktograficznych,czyli język rysunków , ponieważ i same plemiona były sobie bliskie.Tak więc kiedy na Krecie, a pózniej i w Azji Mniejszej powstała cywilizacjai narodziło się państwo, z jednego (względnie pokrewnego) systemu pisma piktograficznegorozwinęło się pismo hieroglificzne.Przyjmując tę hipotezę jesteśmy w stanie wyjaśnić zarówno cechy powinowactwahieroglifów kreteńskich i luwijskich, jak i istotne cechy różnicujące (takie różnice występująw językach pokrewnych, wywodzących się z jednego zródła).Jednakże jest zupełnieprawdopodobne, iż podobieństwo pisma Egei i Anatolii posiada charakter zupełnieprzypadkowy.Odpowiedzi zdecydowanej na temat pochodzenia pisma rysunkowego naKrecie będziemy w stanie udzielić dopiero wówczas, gdy zdołamy znalezć klucz doodczytania jego znaków.185 ZADZIWIAJCY DYSK Z PHAISTOSNIEZROZUMIAAE ZNAKIWieczorem 3 czerwca 1908 r., w czasie pracy wykopaliskowych przy starożytnymminojskim pałacu leżącym niedaleko kreteńskiego miasta Phaistos, archeolog włoskiL.Pernier znalazł obok uszkodzonej tabliczki z pismem linearnym A dysk z terakoty(o średnicy 158-165 mm i grubości 16-21 mm).Tekst datowano wstępnie na rok 1700 p.n.e.-na okres średniominojski III; z tego okresu pochodziła leżąca razem tabliczka.Obie stronydysku pokryte są różnymi rysunkami - jak się pózniej wyjaśniło - hieroglifami.Hieroglifyzostały odciśnięte z pomocą specjalnych stempli.Dysk ten jest najstarszą inskrypcją tłoczoną.Ten unikalny zabytek pisany został prawdopodobnie wykonany na Krecie, choć niejest wykluczone, iż przywieziono go z zewnątrz (na przykład z Azji Mniejszej).Niektórzyuczeni są zdania, iż ten gatunek gliny, z której wykonano dysk, nie występuje na Krecie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]