Antropologia kultury wsi polskiej 19 wieku L.Stomma

Podobne

Cytat

Do celu tam się wysiada. Lec Stanisław Jerzy (pierw. de Tusch-Letz, 1909-1966)
A bogowie grają w kości i nie pytają wcale czy chcesz przyłączyć się do gry (. . . ) Bogowie kpią sobie z twojego poukładanego życia (. . . ) nie przejmują się zbytnio ani naszymi planami na przyszłość ani oczekiwaniami. Gdzieś we wszechświecie rzucają kości i przypadkiem wypada twoja kolej. I odtąd zwyciężyć lub przegrać - to tylko kwestia szczęścia. Borys Pasternak
Idąc po kurzych jajach nie podskakuj. Przysłowie szkockie
I Herkules nie poradzi przeciwko wielu.
Dialog półinteligentów równa się monologowi ćwierćinteligenta. Stanisław Jerzy Lec (pierw. de Tusch - Letz, 1909-1966)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.802Por.: Redliński op.cit., s.186-187, 197-199, 210.803Ogam Tradition Celtique, Rennes 1948, z.4 (fascicule hors-s�rie), s.20.804Moszyński Kultura ludowa Słowian, t.II, cz.1, s.662.123Trudno oprzeć się wrażeniu, że dobór siedziby podkreślać ma ten właśnie charakter egzystencjibohaterki.Toż skonstruowany jest ten domek z symbolu płodności w formie zbitej i ustałej, dy-namicznego w stanie statycznym, albo ludowy dyskurs tego nie precyzuje z przetworzonej wstan przejściowy (dopiero wśród pocałunków ognia realizuje się cel masła twierdzi Rig Ve-da805) materii na wstępie już podejrzanej, czyli krótko mówiąc z mleka nie mleka, w formie nieformie.Wyjaśnia się więc ostatecznie produkcyjna tajemnica czarownic tych bezużytecznych przo-downic pracy wywożących swoje wytwory do lasu, na zmarnowanie806 i powracających znówwytrwale w maślany kierat.A nie zapominajmy przy tym o meteorologii.Toż w informacji opogodzie zawarta była jak się okazuje kapitalna wskazówka. Deszczyk pada, słońce świeci,czarownica masło kleci. Tak oto niewinna rymowanka poczyna nam się jawić jako prosta, ale iwyczerpująca definicja samej, zasadzającej się na mediacyjnym charakterze zjawisk wchodzą-cych z nią w związki idei czarowniczości, której klecenie masła i specyficzna aura są desygna-tami.Zapewne, do podobnych wniosków moglibyśmy dojść również zestawiając mechanicznieszeregi słońca i wody (jasności i ciemności) oraz odwołując się do mediacyjnego (czas przej-ścia) charakteru laktacji.Nasza analiza byłaby jednak w takim przypadku ogromnie zubożona.Nie mielibyśmy np.możliwości zauważenia subtelnych różnic w traktowaniu, w dyskursie lu-dowym, różnych rodzajów mleka; nie w pełni zrozumiały pozostałby desygnat masła itd.Aprzecież w przypadku np.ludowych tradycji o zwierzętach czy roślinach, których umiejscowie-nie w systemie, a więc odniesienie do określonej denotacji spowodowane być mogło jak pi-saliśmy przez różnorakie, nieraz przypadkowe asocjacje , sprawa komplikuje się jeszcze bar-dziej.Niech więc będzie nam wolno raz jeszcze podkreślić, iż Tablice Mandelejewa są nam nie-zwykle przydatne i wręcz niezbędne na poziomie analizy współzależności między denotacjami(wypreparowanymi, idealnymi elementami opozycji i mediacji); o tym jednak, jaki elementtych opozycji (mediacji) desygnuje dany mitem, nie mamy prawa wnosić nawet na podstawiepozornie oczywistych, wyraznych czy jasnych skojarzeń.Tym bardziej, że oczekiwać nas tumogą nieoczekiwane kłopoty.Kogut np.symbolizować może płodność, diabła, wschód, a rów-nież.triumf chrześcijaństwa;807 węzeł nie zawsze łączyć się będzie z zamkniętym itd., itd.Niestety, nie ma innej drogi do pokonania tych trudności niż ostrożna i drobiazgowa analiza re-lacji symbolicznych, systematycznych i homologicznych każdego mitemu i każdego znaku.A na marginesie zasad korzystania z Tablic Mendelejewa jedna jeszcze istotna uwaga.Jakłatwo zauważyć, brak w nich opozycji, która zrobiła największą bodaj karierę w naukach huma-nistycznych, wchodząc nawet do języka potocznego.Brak sformułowanej przez Emila Durk-heima, a rozsławionej przede wszystkim przez Mircea Eliadego, opozycji sacrum profanum.Nie jest to przeoczenie.Sacrum objawia się bowiem człowiekowi poprzez hierofanię.Hierofaniąmoże zaś być cokolwiek.808 Innymi słowy hierofanią okazać się może każdy znak, bez wzglę-du na to, jaki i jak umiejscowiony w tekście kultury ludowej element opozycji lub mediacji do-tychczas desygnował.Co więcej objawienie się sacrum poprzez dany znak nie oznacza najczę-ściej uświęcenia całej klasy znaków, do której należy.Wręcz odwrotnie: dialektya hierofaniizakłada zawsze jakiś mniej lub więcej wyrazny wybór, jakieś wyodrębnienie.Jakiś przedmiotstaje się przedmiotem sakralnym o tyle, o ile wciela (tzn.objawia) coś innego, coś różnego odsiebie.809 Inne natomiast przedmioty, zewnętrznie podobne, a nawet identyczne, pozbawianejednak owego suplementu różności pozostają w sferze profanum.Jak widać więc, granice805Rig Veda 4, 58, 250-251.806Kolberg Krakowskie, t.III, s.79-80.807Urech op.cit., s.41.808Eliade Traktat o historii religii., s.18.809Ibidem, s.19.124między sacrum i profanum przebiegają wewnątrz klas desygnatów zupełnie niezależnie od po-działów i porządku Tablic Mendelejewa.Tego zasadniczego faktu, o którym niestety wydająsię zapominać niektórzy badacze wliczający beztrosko opozycję sacrum profanum do semio-tycznych katalogów, nie zmienia ją oczywiście te rzadkie sytuacje, gdy w sacrum jak w przy-padku orbis interior obejmuje całą ideę stanowiącą w strukturze dyskursu ludowego elementapozycji albo mediacji [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

trendy-girls.htw.pl